Bestorto
Bistorta officinalis
Polygonaceae
Autre noum : Couloubrino.
Noms en français : Bistorte, Serpentaire.
Descripcioun :La bestorto es uno planto coumuno de prado de mountagno mounte pòu curbi de vàstis estendudo. Fai de lònguis enflourejado (grapo) roso (raramen blanco). Li fueio remounton un pau sus lou pecou emé d'alo de 2 à 4 cm de larg.
Usanço :Li fueio soun manjadisso cruso (li jòuini) e cuecho. Es un bon liume adouba dins mant'un relarg d'ùni biais. Lou rizoumo se manjo en Russìo e en Alaska (cue dins plusiour aigo). La bestorto es uno planto di proun vertuouso : vulneràri (garri li plago), anti-enflamativo, anti-bateriano, emoustatico, astingènto, analgesico, sedativo e mai enca.
Port : Grando erbo
Taio : 20 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Bistorta
Famiho : Polygonaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 30 à 90 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à óutoubre
Liò : Prado
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Bistorta officinalis Delarbre, 1800
(= Polygonum bistorta L., 1753 )
Pastenargo
Daucus carota subsp. sativus
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Garroto, Pastanargo, Pastounargo, Pastenaio.
Noms en français : Carotte cultivée, Carotte.
Descripcioun :Cadun counèis la pastenargo o garroto cultivado emé sa racino coulourido (subsp. sativus). Nous vèn d'Afganistan. Se recounèis tambèn à si brout souvènt redoun e pas plat e à si fueio basalo bèn drecho. S'escapo raramen di culturo.
Usanço :Avès tóuti manja de pastenargo ! Pamens se saup mens que touto la planto èi manjadisso. Li fueio en rouseto soun goustouso, èron manjado à passa tèms au nostre. Li jòuini cambo podon èstre alestido cruso o cuecho autambèn li flour. Poudèn peréu acampa li fru, sènton bon e servon de sabourun. La pastenargo èi vertuouso contro li mau de vèntre e tambèn pèr assana li plago.
Port : Grando erbo
Taio : 0,2 à 1 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Renadivo mounoucarpico
Gènre : Daucus
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 6 à 10 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto cultivado
Liò : Champ
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino Afganistan
Ref. sc. : Daucus carota subsp. sativus (Hoffm.) Schübler & G.Martens, 1834